ekologia - Magazyn ISTOTA.info

World Snake Day – Światowy Dzień Węża

16 lipca 202515 lipca 2025 Janusz Bończak animal protection, animal rights, animal world, anthropocene, antropocen, biodiversity, Bioróżnorodność, climate change, cultural symbolism, ecology, ecosystem, ekologia, ekosystem, endangered species, filozofia przyrody, gatunki zagrożone, Jormugand, mitologia, mythology, ochrona zwierząt, ouroboros, philosophy of nature, prawa zwierząt, Rainbow Serpent, sentience, sentientność, snake, świat zwierząt, symbolika kulturowa, Tęczowy Wąż, uroboros, wąż, zmiany klimatyczne

Wąż – pradawny symbol mądrości, życia i śmierci – dziś staje się ofiarą ludzkiego strachu i zapomnienia.
Choć w mitach towarzyszy bogom, uzdrowicielom i filozofom, w rzeczywistości traci swoje miejsce w świecie. Coraz rzadziej spotykany, coraz bardziej zagrożony. Esej o tym, jak kulturowe wyobrażenia przysłaniają nam prawdę o wężach – istotach, które potrzebują nie mitologii, lecz naszego szacunku i ochrony.

Czytaj dalej

Janusz Bończak Smart Villages

Dlaczego nie sięgamy po swoje?

14 lipca 202513 lipca 2025 Janusz Bończak #lokalność, #relacja, agroekologia, ekologia, farmers market, food sovereignty, konsumenci, kraków, local food, lokalne jedzenie, Mądre Wioski, miasto, Poland, Przedmieścia w Mieście, rolnictwo, rolniczka, rolnik, rural connection, ryneczek, smart village, suwerenność żywnościowa, targi lokalne, targowisko, urban farming, Wielkowiejski Targ, wieś, wieś i miasto, żywność lokalna

Dlaczego pomidor z supermarketu wygrywa z tym z sąsiedniego pola? Co nas oddziela od lokalnych rolników i rolniczek? I czy Wielkowiejski Targ może to zmienić? Sprawdź, co naprawdę stoi między miastem a wsią.

Czytaj dalej

Joanna Hańderek

Dzień Rekina

14 lipca 202513 lipca 2025 Janusz Bończak aktywizm, Bioróżnorodność, Cristina Zenato, dzień świadomości rekinów, ekologia, empatia wobec zwierząt, etyka środowiskowa, etyka zwierząt, Joanna Hańderek, mit rekina ludojada, ocean, Ocean Ramsey, ochrona przyrody, prawa zwierząt, rekiny, rekiny zagrożone, ryby, WWF, zupa z płetw rekina

Prof. Joanna Hańderek porusza temat, o którym rzadko się mówi: rekiny nie są ludojadami, lecz ofiarami ludzkiej obojętności i przemocy. W Dzień Świadomości Rekinów warto przeczytać ten mocny tekst i zastanowić się, dlaczego tak trudno usłyszeć głos ryb.

Czytaj dalej

Smart Villages Wywiad

Spotkanie na Wesołej – Jadalny Kraków Fest 2025

15 maja 20259 czerwca 2025 Janusz Bończak #BAJKOROWER, #EthnoGarden, #IstotaInfo, #JadalnyKraków, #JadalnyKrakówFest, #KatarzynaPrzyjemskaGrzesik, #kompost, #krakoskie, #KrakoskimTargiem, #królowaPyra, #lokalniProducenci, #lokalność, #MetropoliaKrakowska, #miastoKtóreKarmi, #MPOKraków, #ogrodnictwoMiejskie, #rękodzieło, #targowiska, #TargPietruszkowy, #TargWielkowiejski, #warsztatyOgrodnicze, #Wesoła, #wspólnota, #ZarządZieleniMiejskiej, #zielonaPrzyszłość, #zieloneMiasto, #ziemniak, #ZZMKraków, ekologia, kraków

Rozmowa z Katarzyną Przyjemską-Grzesik – kierowniczką zespołu „Kraków w zieleni”, Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie podczas wydarzenia Jadalny Kraków Fest,

Czytaj dalej

ekofeministyczna rubryka Poezja

tkanki budzą

20 sierpnia 202420 sierpnia 2024 Janusz Bończak ekofeminizm, ekologia, Poezja, suri stawicka, Weganie, Weganizm

sen o zwierzętach na farmie pozbawionej zagrożenia ze strony materii humanoidalnej nie ustaje lęk mimo dowodów na to że

Czytaj dalej

Katarzyna Kolbuch

III okrągły stół na temat dobrostanu ryb organizowany przez Green REV Institute

27 stycznia 202327 stycznia 2023 Janusz Bończak ekologia, etyka, Green REV Institute, Katarzyna Kolbuch, ryby, Weganie, weganka

24 stycznia odbył się kolejny okrągły stół organizowany przez Green REV Institute i Future Food 4 Climate pt. “Dobrostan Ryb

Czytaj dalej

Bez kategorii

Domki dla owadów zapylających

2 sierpnia 2021 Janusz Bończak domki dla owadów, ekologia, Istota, KOPALKOWA, Targ WielkoWiejski

Serdecznie zapraszamy na ekologiczne warsztaty artystyczne budowania domków dla owadów zapylających pt. „ Ogród pełen przyjaciół mniejszych”. Warsztaty odbędą się

Czytaj dalej

Transport

Volvo Trucks ujawnia rozwiązania techniczne zastosowane w nowych elektrycznych samochodach ciężarowych o dużej ładowności

27 lipca 2021 Janusz Bończak ekologia, Elektryczne samochody

Dzięki wprowadzonym niedawno na rynek elektrycznym wersjom Volvo FH, FM i FMX, Volvo Trucks jest w pełni przygotowanie do wsparcia

Czytaj dalej

Barbara Niedźwiedzka

Troska o świat jest nieodłącznym elementem wiary chrześcijańskiej. Kto o tym wie? kto tak myśli?

14 lipca 202114 lipca 2021 Janusz Bończak chrześcijanie, ekologia, Katolicy, Katolicyzm, Papież Franciszek

„Kultury ekologicznej nie można sprowadzać do serii nagłych i jednostronnych odpowiedzi na problemy, które powstają w związku z degradacją środowiska,

Czytaj dalej

Aktualności Aktywność Istoty Ekologia

Postulaty Młodzieżowego Strajku Klimatycznego

29 września 202029 września 2020 Janusz Bończak ekologia, kraków, MSK, Strajk klimatyczny

O co postuluje młodzież? Oto 6 postulatów Młodzieżowego Strajku Klimatycznego: 1. Żądamy prowadzenia polityki klimatycznej w oparciu o aktualne stanowisko

Czytaj dalej

Marcin Urbaniak Recenzje

Opowieści o wymierających gatunkach – książka „Motyle” Josefa H. Reichholfa

20 lipca 202021 lipca 2020 Janusz Bończak ekologia, motyle, owady, przyroda

Z początkiem lata ukazała się na półkach księgarń kolejna pozycja z niezwykle ciekawej serii #nauka, publikowanej przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czytaj dalej

Aktywność Istoty

Czy zieleń miejska jest ważna?

18 lipca 202021 lipca 2020 Janusz Bończak drzewa, ekologia, Istota, kraków, miast, wycinka drzew

W dzisiejszy sobotni poranek, odwiedziłem miejsce wycinki drzew przy ulicy Opolskiej w Krakowie. W części drogi nr 7, po obu

Czytaj dalej

Aktywność Istoty Ekologia Marcin Urbaniak

„O bioróżnorodności”

17 czerwca 2020 Janusz Bończak ekologia, Jane Goodall, Marcin Urbaniak, Massolit

Serdecznie zapraszamy na transmitowane (webinaryjne) spotkanie i dyskusję, której patronuje magazyn Istota. Spotkanie będzie dotyczyło działalności ekologiczno-naukowej niezwykłej Jane Goodall

Czytaj dalej

Aktualności Czytelnia Ekologia

Motyle. Opowieści o wymierających gatunkach. Josef H. Reichholf – Premiera książki

8 czerwca 20208 czerwca 2020 Janusz Bończak ekologia, motyle

Dziś premiera książki Seria #nauka Czy wyobrażacie sobie świat bez motyli? W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat na świecie wyginęło osiemdziesiąt

Czytaj dalej

Ekologia Kalendarium

Dzień Ochrony Środowiska

5 czerwca 20205 czerwca 2020 Janusz Bończak ekologia, Ochrona Środowiska, Rzecznik Praw Zwierząt, Weganie

Światowy Dzień Ochrony Środowiska powinien trwać przez cały rok. Na razie ma swój jeden dzień w kalendarzu, 5 czerwca, kiedy

Czytaj dalej

Barbara Niedźwiedzka Ekologia Chrześcijańska Istota Kalendarium

Światowy Dzień Istnienia, 3. dzień obchodów Tygodnia Laudato Si’

18 maja 202018 maja 2020 Janusz Bończak ekologia, laudato Si'

Jeśli zbliżamy się do przyrody i środowiska bez tego otwarcia na zadziwienie i podziw, jeśli nie mówimy już językiem braterstwa

Czytaj dalej

Barbara Niedźwiedzka Ekologia Chrześcijańska Istota Kalendarium

Międzynarodowy Dzień Światła, 1. dzień obchodów Tygodnia Laudato Si’

16 maja 202017 maja 2020 Janusz Bończak Dzień Światła, ekologia, laudato Si'

Kiedy zdajemy sobie sprawę z odblasku Boga we wszystkim, co istnieje, to serce odczuwa pragnienie, aby wielbić Pana za wszystkie

Czytaj dalej

Aktualności Ekologia

Dzień bez Śmiecenia

11 maja 202011 maja 2020 Janusz Bończak Dzień Bez Śmiecenia, ekologia, Istota, Weganie, weganka

Dzień bez Śmiecenia (ang. World non-waste Day) – pomysł wypracowany przez młodzież z kilkunastu krajów współdziałających w ramach międzynarodowego programu „Europejski

Czytaj dalej

Aktualności Transport

TruckiTransport.pl

4 maja 202012 sierpnia 2020 Janusz Bończak Aleksander Głuś, ekologia, Transport

Serdecznie zapraszam do nowo powstałego portalu informacyjnego TruckiTransport.pl dotyczącego transportu drogowego. Autorem i prowadzącym portal informacyjny jest wieloletni dziennikarz Aleksander

Czytaj dalej

Na stronie Istota.info wierzymy, że słowo ma moc budowania mostów. nie murów.
Tworzymy przestrzeń opartą na empatii, szacunku i odpowiedzialności wobec wszystkich istot ludzkich i pozaludzkich.

Każdy tekst, każde słowo publikowane na tej stronie powstaje z intencją promowania:
💚 solidarności międzygatunkowej i międzyludzkiej 💚 świadomości ekologicznej i społecznej 💚 kultury niekrzywdzenia i współodczuwania.

Istota.info jesteśmy przestrzenią wspólnej odpowiedzialności i współtworzenia dobrych relacji i mądrych wyborów.

At Istota.info, we believe that words have the power to build bridges, not walls.
We create a space rooted in empathy, respect, and responsibility toward all beings human and non-human alike.

Every article, every word published on this site is written with the intention of promoting:
💚 interspecies and human solidarity
💚 ecological and social awareness
💚 a culture of non-harm and shared feeling.

Istota.info is a space of shared responsibility, a place for co-creating good relationships and wise choices.

MANIFEST WEGAŃSKI 2025 r.
Weganizm to sposób życia, który szanuje wszystkie czujące istoty i pokazuje, że wszystko jest ze sobą połączone.
Każda istota, która czuje, zasługuje na troskę i ochronę – niezależnie od gatunku.
Weganizm pomaga ograniczyć cierpienie zwierząt i szkody dla planety. To wybór dla lepszej przyszłości.
Nie chcemy używać zwierząt jako rzeczy, jedzenia ani produktów. One nie są naszym narzędziem.
Ważne są dla nas dobro, sprawiedliwość, empatia i świadomość wpływu naszych wyborów.
Wierzymy w współczucie, solidarność i siostrzeństwo z innymi czującymi istotami – ludźmi i zwierzętami.
Znamy trudności, ale wierzymy, że zmiana jest możliwa – krok po kroku.
Nie zgadzamy się na manipulacje, które odbierają zwierzętom ich godność i prawa.
Każdy może próbować żyć bardziej wegańsko – na swój sposób, w swoim tempie. Każdy krok się liczy.
Nie jesteśmy ruchem politycznym, ale chcemy łączyć ludzi ponad podziałami.
Zachęcamy duchowość i religie do spojrzenia na zwierzęta z miłością i troską.
Ufamy nauce, ale nie takiej, która krzywdzi istoty żywe lub niszczy środowisko.
Weganizm to i rozum, i serce. Chcemy rozmawiać, współpracować i budować świat oparty na wartościach.
VEGAN MANIFESTO 2025
Veganism is a way of life that respects all sentient beings and shows that everything is interconnected.
Every being that feels deserves care and protection – regardless of species.
Veganism helps to reduce the suffering of animals and the harm done to the planet. It is a choice for a better future.
We do not want to use animals as things, food, or products. They are not our tools.
What matters to us are goodness, justice, empathy, and awareness of the impact of our choices.
We believe in compassion, solidarity, and sisterhood with other sentient beings – both human and non-human.
We recognize the difficulties, but we believe that change is possible – step by step.
We do not accept manipulations that strip animals of their dignity and rights.
Everyone can try to live more vegan – in their own way, at their own pace. Every step matters.
We are not a political movement, but we want to bring people together beyond divisions.
We encourage spirituality and religions to look at animals with love and care.
We trust science, but not the kind that harms living beings or destroys the environment.
Veganism is both reason and heart.
We want to talk, cooperate, and build a world based on values.

„Urząd rzeczniczy to istotny krok w kierunku prawnego uznania podmiotowości zwierząt. Dziś zwierzęta, które z jednej strony nie są rzeczami (jak stanowi wprost art. 1 ust. 1 Ustawy o ochronie zwierząt), a z drugiej nie mają podmiotowości prawnej, pozostają w zawieszeniu, jeśli chodzi o ich status prawny”.
mec. Karolina Kuszlewicz

„Rzecznik praw zwierząt czy też ogólnopolski inspektorat praw zwierząt musiałby być instytucją niezależną od Inspekcji Weterynaryjnej, od parlamentu czy rządu. Generalnie od wszelkich instytucji, które patrzą na zwierzęta nie z punktu etyczno-moralnego, tylko jako produkt, rzecz, którą się np. handluje
w celach konsumpcyjnych”.
Prezes TOZ RP Wojciech Muża

Oczywiście ta osoba powinna być weganinem, bo to zmienia perspektywę i podejście do zwierząt jako właśnie do produktów. Myślę, że byłoby rażącą sprzecznością, gdyby rzecznik ochrony zwierząt je konsumował”.
Szef Fundacji Viva Akcja dla Zwierząt Cezary Wyszyński

💚💚💚

Anna Spurek, Dyrektorka Generalna Green REV Institute: – Przeprojektowanie systemu żywności to zadanie na teraz. Sektor hodowlany to motor nierówności i braku bezpieczeństwa żywnościowego i żywności. Półki pełne mięsa i nabiału warto zestawić z głodem i ubóstwem. Dania już wprowadza polityki dla przebudowy systemu do systemu roślinnego, pytanie co z Polską Panie Ministrze Siekierski, Premierze Tusku, Ministro Leszczyno, Ministro Hennig- Kloska?

💚💚💚

Anna Spurek,
COO Green REV Institute:
– Aktywizm systemowy dla zmiany i naprawy systemu żywności to dzisiaj must w działaniach klimatycznych. Czas, żeby młode osoby mówiły sprawdzam rządzącym, pukały do drzwi gabinetów w Brukseli i skutecznie wykorzystywały narzędzia partycypacji dla transformacji systemu żywności. Tematyka systemu żywności i rolnictwa jest bardzo szeroka, w ramach Youth Climate Lab koncentrujemy się na deforestacji, której przyczyną jest rolnictwo zwierzęce, prawie do dostępu do wegańskich posiłków oraz problemie marnowania żywności.

💚💚💚

Morgan Janowicz,
Koordynatorka ds. Partnerstwa REV:
– Roślinne szkoły to nie tylko projekt REV ale to nasza misja i element strategii naprawy systemu żywności. Jako reprezentantka Gen Z wiem, że odpowiedzialność za naprawę systemu żywności to odpowiedzialność instytucji, przemysłu, rządów, samorządów, szkół… i mocna, silna edukacja klimatyczna.

💚💚💚

Julia Sawka – Kluczowe jest także zrozumienie potęgi naszych wyborów jako siły zmiany. Nie marnuj – kupuj odpowiedzialnie to manifest troski o naszą planetę i przyszłe pokolenia. Wspólnie budujemy społeczeństwo świadome, gotowe podejmować decyzje, mające na uwadze ekologię, etykę i zrównoważony rozwój. W ramach Youth Climate Lab skupiamy się na kampaniach społecznych, które inspirują do pozytywnych zmian.

💚💚💚

Musimy przewartościować nasze podejście do zwierząt i otaczającej nas przyrody i zrozumieć, że stanowimy obecnie największe zagrożenie dla tej planety i jej zwierzęcych mieszkańców. I powinniśmy zrobić to nie ze strachu o własne zdrowie lub życie, przyszłość swoich bliskich czy gatunku ludzkiego – powinniśmy to zrobić z poczucia przyzwoitości i szacunku. Nie da się uczciwie walczyć o prawa i ich egzekwowanie w kwestii sprawiedliwości społecznej i jednocześnie tolerować czy czynnie uczestniczyć w gigantycznej opresji wobec dziesiątek miliardów zwierząt pozaludzkich.
Monika Kohut – weganka, abolicjonistka zwierzęca, aktywistka, feministka. Działa aktywnie na rzecz równości wszystkich istot żyjących.

💚💚💚

Na dziś wiemy jedno, że nie ma nakazu jedzenia mięsa w Kościele, ani nie ma zakazu jego jedzenia. A miejscem, gdzie podejmujemy takie decyzje jest nasze sumienie. I wrażliwość tego sumienia mówi nam, którą opcję należy/można wybrać z licznych propozycji diet. Każdy ma prawo do swoich wyborów. Nie narzucamy go instytucjonalnie.
Od zawsze w Kościele są praktykowane posty. A klasyczny post chrześcijański to po prostu niejedzenie mięsa i w naszej tradycji chrześcijańskiej od zawsze nie jemy mięsa np. w piątki.
To pokazuje, że od wieków w naszej refleksji był, jak można powiedzieć, wyrzut sumienia, że jednak jemy zwierzęta.
O. Stanisław Jaromi OFMConv.
Wywiad pt. „Nowe przymierze z przyrodą?”

💚💚💚

„Zwróćmy również uwagę na etyczny aspekt dokarmiania. Niewiele osób jest świadomych, że pożywienie zostaje wyrzucane jako przynęta w bezpośrednim otoczeniu stanowisk strzeleckich, tak zwanych ambonek.
Głodne zwierzęta same pojawiają się na linii strzału, co czyni z aktu polowania egzekucję. Zabijanie zwierząt w pobliżu ambon ukazuje rzeczywisty obraz myśliwych i ich tak zwaną miłość do przyrody.
„Etyczne potępienie myślistwa”
Dariusz Dąbek – dr nauk humanistycznych, filozof, logik, trener mediacji,
negocjator.
💚💚💚

„Nurt ekofeminizmu, obszernie zajmujący się problemem męskiej dominacji zarówno w stosunku do kobiet, jak i środowiska naturalnego, zwrócił uwagę na patriarchalne korzenie elementów kultury myśliwskiej. Myślistwo rekreacyjne, które często prezentowane jest przez samych uczestników jako sport lub równa walka, to w istocie forma jednostronnej agresji, gwałt na przeciwniku, który nie wyraził zgody na udział w zmaganiach. W tej morderczej odsłonie biofilii myśliwy – stalker („romantyczny gwałciciel”) jest przekonany, iż jego ofiara sama sprowokowała go do ataku i ponosi winę zaswój los. Zgrzeszyła pięknem, a więc musi ponieść zasłużoną karę”.
„Etyczne potępienie myślistwa”
Dariusz Jedzok – absolwent Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Śląskiego.
💚💚💚

„Dla społeczności myśliwych całe to zło jest legitymizowane przez moralność łowiecką, która jest złą moralnością, tak jak moralność grupy przestępczej czy moralność kanibali. Społeczne hominidy jako ssaki świadome sprawstwa swojego i innych są skazane na moralność – żadna ludzka grupa nie może się utrzymać przez współdziałanie członków bez przestrzegania wzajemności i wspólnej wartości czy celu”.
„Etyczne potępienie myślistwa”
Andrzej Elżanowski – prof. dr hab. w zakresie nauk biologicznych.
💚💚💚

„Zabijanie zwierząt towarzyszyło ludzkości w toku filogenezy. Człowiek zabijał, żeby przeżyć, szczególnie w okresie lodowcowym, kiedy trudno było o pokarm roślinny. Zabijał także, czyniąc ofiary, jednakże nie było to
zabijanie dla przyjemności. Co więcej, szanse zwierzęcia i człowieka w walce były bardziej wyrównane. Już we wczesnym średniowieczu na terenie Europy myślistwo stało się mało ważnym aspektem gospodarki, a w czasach współczesnych – wyspecjalizowanych hodowli – jest wręcz zbędne.
Jednak istnieje, i to dla zupełnie innych celów”.
„Etyczne potępienie myślistwa”
Honorata Korpikiewicz – prof. dr hab. w dyscyplinie: filozofia.
💚💚💚

„Przyjąć można więc, że prawidłowe jest potoczne znaczenie słowa „myślistwo”, oznaczające pozbawienie zwierząt życia w wyniku polowań. Myślistwo rekreacyjne to natomiast myślistwo, w którym głównym – a często wręcz jedynym – celem jest patologicznie rozumiana „rekreacja” – pozbawianie zwierząt życia nie w związku z jakąś formą zagrożenia, nawet nie dla mięsa, ale przede wszystkim dla satysfakcji myśliwego. Zabijanie zwierzątjako forma relaksu, przyjemności”.
„Etyczne potępienie myślistwa”
Tomasz Cyrol – adwokat, dr nauk prawnych.
💚💚💚

„Odwołajmy się najpierw do zasady: „Nie zabijaj” ze starotestamentowego Dekalogu, która w wersji oryginalnej zakazuje mordowania – czyli zabierania życia niewinnym – tym, którzy nic złego nam nie uczynili, tym, którzy nie mają winy w sobie i są zbyt słabi, aby bronić samych siebie.
Mój adwersarz mógłby w tym wypadku powiedzieć, że zakaz ten dotyczy wyłącznie relacji międzyludzkich. Należy zadać pytanie – dlaczego na obecnym, wysokim poziomie wiedzy neurobiologicznej i rozwiniętej świadomości moralnej musimy tak wąsko interpretować tę zasadę? Dlaczego
kategorią „niewinnych” powinniśmy nadal obejmować wyłącznie przedstawicieli gatunku Homo sapiens i nikogo więcej? Z etycznego punktu widzenia, kategoria „niewinnych” jest zakresowo szersza i wykracza poza przynależność do jednego gatunku”.
„Etyczne potępienie myślistwa” –
dr hab. Dorota Probucka, prof. UP.
💚💚💚

„Ludzie nie dostrzegają lub nie chcą dostrzegać cierpienia zwierząt hodowlanych. Nie widzą, co się dzieje ze zwierzętami hodowanymi na mięso. Jak wygląda produkcja mleka. Ja staram się im to uświadomić”.
red. TOK FM, Ewa Podolska
💚💚💚
„Termin „zwierzęta” powinien zostać porzucony w rozważaniach etycznych. Jako kategoria systematyki biologicznej jest zbyt szeroki, żeby można było go sensownie używać w kontekście etyki. Jest mi z tym określeniem coraz bardziej niewygodnie i gorączkowo zaczynam szukać sposobu, żeby go nie stosować w podobnych rozważaniach.
Dariusz Gzyra
💚💚💚
„Strzelanie dla przyjemności do zwierząt jest patologią, to powiedzmy sobie wprost. Rozumiem łowiectwo, gdy istnieją istotne pilne powody, ale tym powinni zająć się fachowcy, a nie osoby, które idą do lasu jak na zawody sportowe czy do parku rozrywki z wypasionym sprzętem do zabijania”.
O. Stanisław Jaromi OFM CONV.
💚💚💚