Jestem listotą

Spread the love

Donna J. Haraway w rozmowie z Thyrzą Nichols Goodeve

Tytuł oryginału: Donna J. Haraway, How Like a Leaf: An Interview with Thyrza Nichols Goodeve

Przekład: Aleksandra Derra

Seria Humanistyka Środowiskowa, tom 3

Wydawnictwo WBPiCAK w Poznaniu

Premiera: 4 sierpnia 2023 r.

Cena: 40 zł

Książka dostępna w księgarni internetowej Wydawnictwa WBPiCAK w Poznaniu: https://wbp.poznan.pl/wydawnictwo/ksiegarnia-on-line/?category=72

„Uważam, że światy biologiczne zapraszają do myślenia w różnych skalach i o różnych skalach. Jednocześnie są pełne wyobrażeń i bytów powstałych z zupełnie niezwykłej architektury biologicznej i mechanizmów biologicznych. Biologia to niewyczerpane źródło tropów. Z pewnością obfituje w metafory, ale jest czymś więcej niż metaforą.

[…]

Fascynuje mnie np. molekularna architektura wspólna roślinom i zwierzętom, a także oprzyrządowanie, interdyscyplinarność i praktyki wiedzy, które składają się na historyczne możliwości zrozumienia tego, że jestem jak liść. Jestem listotą!”

Donna J. Haraway

„Kiedy wiele lat temu po raz pierwszy natknęłam się na wywiad-rzekę z Donną Haraway How Like a Leaf, pomyślałam, że to lektura uniwersalna, dla wszystkich. Można tę rozmowę czytać bez znajomości poglądow filozoficznych autorki Manifestu cyborgów, nie tylko po to, by je poznać, ale także po to, by zobaczyć, co się „z grubsza” dzieje we współczesnych badaniach (post)humanistycznych czy w studiach nad nauką i technologią. Z kolei dla kogoś, kto jak ja znał złożone i skomplikowane rozważania i kategorie Haraway, kto wielokrotnie się z jej książkami zmagał, rozmowa z nią mnóstwo kwestii porządkowała i wyjaśniała. Do tego w zadziwiająco prosty sposób. Ponadto w wywiadzie poznajemy także życie prywatne Haraway, jej przeszły i obecny dom rodzinny, historię jej edukacji, rozwoju jako myślicielki, specyfikę prowadzenia badań. Haraway szczerze i bezpośrednio opowiada o swoich relacjach miłosnych, przyjacielskich, o traumatycznych przeżyciach. Wszystko to składa się na nieprzypadkową, fascynującą, złożoną opowieść. Czy warto jeszcze sięgnąć do tego wywiadu po ponad 20 latach? Z całą odpowiedzialnością mogę stwierdzić, że nic się z tej rozmowy nie zestarzało, nie zdezaktualizowało, a nawet wręcz przeciwnie, wiele spraw wydaje się ważniejszych dzisiaj, niż było dwie dekady temu”.

Aleksandra Derra (z posłowia)

Donna J. Haraway (ur. w 1944 r.) – amerykańska filozofka i biolożka, jedna z czołowych ekofeministek i krytyczek antropocenu. Opublikowała wiele prac, w tym m.in. słynne i przełożone na język polski eseje „Manifest cyborgów” (przeł. Sławomir Królak, Ewa Majewska) oraz „Manifest gatunków stowarzyszonych” (przeł. Joanna Bednarek).

Thyrza Nichlos Goodeve (ur. w 1944 r.) – amerykańska pisarka i artystka, dziennikarka, nauczycielka, autorka trzech książek. Jedną z nich jest opublikowana w 1999 roku „How Like a Leaf: A Conversation with Donna Haraway”.

Aleksandra Derra (ur. w 1974 r.) – filozofka, filolożka, tłumaczka, wykładowczyni. Przełożyła m.in. „Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci” Brunona Latoura (2010) czy „Podmioty nomadyczne. Ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym” (2009) Rosi Braidotti.

Recenzentka przekładu: dr Monika Rogowska-Stangret (Uniwersytet w Białymstoku)

Skład, łamanie, projekt okładki: Składacz – pracownia DTP i usług redakcyjnych, Maciej Mikulewicz

Fotografia wykorzystana na okładce: Małgorzata Lebda

O serii Humanistyka Środowiskowa:

Seria Humanistyka Środowiskowa prezentuje książki z zakresu ekokrytyki, animal studies, plant studies, filozofii antropocenu, posthumanizmu, ekonomii ekologicznej czy historii środowiskowej. Wszystkie te dziedziny pytają o kwestie znaczenia, kultury, wartości, sprawczości, porządków etycznych i społecznych oraz paradygmatów ekonomicznych w kontekście kryzysu ekologiczno-klimatycznego, sprawiedliwości środowiskowej, solidarności międzygatunkowej, odkryć etologii czy wpływu człowieka na geologię Ziemi. Choć poszczególne nurty humanistyki środowiskowej udzielają na powyższe pytania rozmaitych, nierzadko rozbieżnych odpowiedzi, ich wspólnym mianownikiem jest przekonanie o konieczności zasypania przepaści pomiędzy naukami humanistycznymi i naukami ścisłymi, przeciwstawienia się opozycyjnym ujęciom „natury” i „kultury”, a także przyjęcia postaw

badawczych wypracowujących wizje zrównoważonego, demokratycznego, sprawiedliwego (dla wszystkich istot) świata.

W serii ukazują się tłumaczenia najważniejszych książek z zakresu światowej humanistyki środowiskowej, które inicjują dyskusje nad palącymi planetarnymi wyzwaniami ekologicznymi, ekonomicznymi, etycznymi i politycznymi.

Redaktor serii: Patryk Szaj

Autorka logotypu serii: Daria Mielcarzewicz
Źródło: Wydawnictwo WBPiCAK w Poznaniu

Książkę można zamawiać już w naszej internetowej księgarence:
https://wbp.poznan.pl/…/jestem-listota-donna-j-haraway…/