Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet

Jak wyeliminować przemoc? Szeptem i krzykiem, głosem trochę z chrypką, wysokim i barytonem, sepleniąc i akcentując każdą sylabę. Mówiąc, dialogując, wrzeszcząc. Przede wszystkim nie milcząc. Hasło „przemoc karmi się milczeniem” jest wciąż aktualne. Odzyskanie głosu przez te, którym głos zabrano, które zakrzyczano, zmuszono do milczenia, zastraszano, jest niezbędnym elementem w walce o równość kobiet i mężczyzn. Przez wieki oczywistym było, że historię piszą zwycięzcy, ci którzy mieli władzę by narzucić swoją narrację o przeszłości i kreować opowieść o teraźniejszości. Głos kobiet nie mógł zatem wybrzmieć do czasu gdy same kobiety postanowiły o niego zawalczyć, a co zostało uświęcone Międzynarodowym Dniem Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet ustanowionym na Pierwszym Feministycznym Spotkaniu Ameryki Łacińskiej i Karaibów.

By wyeliminować przemoc trzeba zacząć o niej mówić i nazywać ją. Podszczypywanie kobiet w pośladki to nie końskie zaloty a molestowanie seksualne. Dopytywanie się co miała na sobie ofiara gwałtu to nie wnikliwość śledcza tylko wtórna wiktymizacja. Mówienie do swojej żony „mój debilku” to nie żarciki tylko przemoc psychiczna. Rozliczanie z każdego wydanego grosza i wydzielanie pieniędzy partnerce to nie oszczędność, lecz przemoc ekonomiczna. Świadomość i umiejętność nazywania przemocy przemocą umożliwia danie głosu jej osobom które jej doznały i wielu innym by poczuły, że nie są same. Najgorszą rzeczą jest być niesłyszalną i niewidzialną – to na tym sprawcy przemocy zależy najbardziej, ponieważ wtedy ma pełną kontrolę nad ofiarą oraz nad historią, która ich łączy.

Niewidzialność, gdzie każdy siniak na duszy i ciele ofiary szpeci ją zamiast osobę, która go jej zadała. Bo to też jest do przepracowania – powinniśmy się wstydzić stosowania przemocy a nie jej doznawania. To gwałciciel powinien iść ze zwieszoną głową, to damski bokser powinien uciekać wzrokiem, to stalker powinien przemykać pod murami. Siniaki i łzy powinny wzbudzać chęć pomocy, a nie podejrzenia, że to z osobą, na którą patrzymy jest coś nie tak.

Niewidzialność ma także wymiar systemowy, a nawet designerski. Głośna książka z zeszłego roku Niewidzialne kobiety Caroline Criado Perez opisuje jak pozornie niewinne przedmioty codziennego użytku dyskryminują kobiety. Odśnieżanie najpierw dróg dla samochodów (większość: mężczyźni), a nie dla pieszych (większość: kobiety); projektowanie pasów bezpieczeństwa w samochodzie (na męskich manekinach); uczenie się anatomii na przykładzie męskiego ciała i wiele innych pokazują, że świat jest zaprojektowany przez mężczyzn, przede wszystkim dla mężczyzn. A skoro tak, to kobiety muszą zaistnieć jako wzory, jako przykład normy, jako możliwy schemat, a nie tylko jako wariacja od normy obdarzona biustem i czasem krwawiąca.

Eliminacja oznacza postępowanie mające na celu zmniejszenie liczby pewnych elementów. W przypadku przemocy wobec kobiet to nie mała liczba zaczynająca się od ciężkości czajnika w którym gotujemy wodę, poprzez sposób w jaki docieramy do pracy (płatnej oraz tej nie liczonej do pkb), to język jakim mówimy i opisujemy świat. Pierwszym zaś krokiem jest nie milczeć.
Tekst Natalia Kućma, dyrektorka Centrum Praw Kobiet w Krakowie, fot. Janusz Bończak

(Red. Wiktymizacja – proces stawania się ofiarą. Dziedziną, która bada proces, wskaźniki, częstotliwość występowania, skutki i rozpowszechnienie wiktymizacji jest wiktymologia. Źródło Wikipedia).

Wspieraj Istotę – wpłać datek. Ogłoś się na łamach naszej strony.