Poradnictwo prawne w CPK Kraków. Dzień Kobiet

Niewiele ponad rok temu, na jednej z prawniczych grup, na portalu społecznościowym Facebook zobaczyłam ogłoszenie o poszukiwaniu prawników do współpracy do nowootwierającego się w Krakowie oddziału Fundacji Centrum Praw Kobiet. Działalność Fundacji była mi już wtedy bardzo dobrze znana i dlatego nie wahałam się ani chwili – od razu zgłosiłam się i już po kilku dniach byłam umówiona na spotkanie z założycielką Fundacji – Urszulą Nowakowską i przyszłą dyrektorką krakowskiego oddziału – Natalią Kućmą. Pierwsze spotkania z klientkami miały miejsce kolejne kilka dni później. Odbywały się one w świeżo remontowanych pomieszczeniach wynajmowanych przez CPK przy ul. Dunajewskiego 5 w Krakowie, jeszcze przed oficjalnym otwarciem oddziału. Po tym jak klientki zaczęły się  momentalnie zgłaszać do Fundacji było bezapelacyjnie widać, że w Krakowie dotychczas bardzo brakowało pozarządowej instytucji kompleksowo wspierającej kobiety doświadczające przemocy w życiu rodzinnym, czy też zawodowym. W okresie wiosennego lockdownu spowodowanego światową pandemią SARS-COV-2, ze względu na panujące obostrzenia, udzielałam porad prawnych kobietom zgłaszającym się do CPK wyłącznie przez telefon lub drogą elektroniczną. Przyrost spraw był wówczas bardzo duży – zapewne był to wynik ciągłego przebywania w domach, niejednokrotnie niestety ze sprawcą przemocy. Z kolei obecnie, ze względu na panującą sytuację pandemiczną, porady prawne krakowskiego oddziału, jak i całego Centrum Praw Kobiet, odbywają się hybrydowo: na osobistych spotkaniach z paniami, lub za pomocą środków porozumiewania się na odległość – za każdym razem w zależności od indywidualnej sytuacji życiowej i potrzeb danej kobiety. Każda sprawa, każda historia jest inna, ale to, co je wszystkie łączy, to niezwłoczna potrzeba udzielenia pomocy, i zwykle nie tylko prawnej.

Problematyka udzielanych przeze mnie porad prawnych w Centrum Praw Kobiet jest bardzo szeroka – od klasycznych spraw rodzinnych (takich jak rozwody, separacje, ustanowienie rozdzielności majątkowej, podział majątku wspólnego małżonków, ustalenie ojcostwa, alimenty na rzecz dzieci lub małżonka, kontakty z małoletnimi, sprawy dotyczące władzy rodzicielskiej, ale i wnioski o przymusowe leczenie alkoholowe, czy przymusowe umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym) poprzez sprawy karne (przede wszystkim dotyczące znęcania psychicznego i fizycznego, ale też pobicia, gwałty, molestowanie seksualne, naruszenia nietykalności cielesnej) i cywilne (umowy najmu, własność zwierząt, windykacja należności, upadłość konsumencka, lokale socjalne, świadczenia) po sprawy z zakresu prawa pracy (dyskryminacja, mobbing, zwolnienie z pracy), czy prawa oświatowego, podatkowego. Zwykle zgłaszają się jednostki, ale zdarza się, że całe grupy osób, których dotyczy sprawa. Porady prawne czasem trwają kilkanaście minut, czasem godzinę, a jeszcze innym razem rodzą współpracę na długie miesiące. Czasem wystarczy wyjaśnienie problemu i pokierowanie panią w jej działaniach. Niektóre kobiety tworzą potrzebne im dokumenty samodzielnie i chcą tylko sprawdzenia ich poprawności przez specjalistę. Inne potrzebują całościowego przygotowania pozwu, wniosku, umowy, zażalenia, apelacji lub innego pisma procesowego. Jeszcze inne oczekują wsparcia prawnego w formie obecności adwokata na rozprawie przed sądem, czy też udziału w przesłuchaniu przed organami ścigania. Pomoc prawna za każdym razem jest dostosowana indywidualnie do klientki – jej potrzeb, oczekiwań, możliwości. Czasem samo przyjście do Fundacji, czy zadzwonienie z prośbą o pomoc jest już dla nich nie lada wyzwaniem – muszą się podzielić bardzo osobistymi sprawami, które niejednokrotnie skrywały nawet przed swoimi najbliższymi osobami przez długie dni, tygodnie, miesiące, a bywa, że całe lata. Panie wymagają dużej dozy empatii, wysłuchania, zrozumienia, pocieszenia, podniesienia na duchu. Od czasu do czasu udaje się ich zaufanie zdobyć już podczas pierwszego spotkania, innym razem wydaje się, że dopiero długofalowa współpraca sprawia, że czują się komfortowo i otwierają się w pełni na zapewnione im wsparcie. Zgłaszają się nastolatki (udzielenie im porady wymaga uzyskania zgody opiekuna prawnego), kobiety w średnim wieku, ale i starsze. Niektóre z nich mieszkają w Krakowie, inne w miejscowościach ościennych, jeszcze inne w województwach ościennych Małopolski, ale i za granicą. Ich sytuacja zawodowa, rodzinna jest także różna. Niektóre panie działają w sprawach bieżących, inne decydują się reagować na krzywdę, która spotkała je wiele lat temu. Ale bez względu na te różnice wszystkie są niezmiernie wdzięczne, że istnieje krakowski oddział Centrum Praw Kobiet, gdyż bez wsparcia udzielanego przez Fundację nie miałyby możliwości zmiany swojej trudnej sytuacji życiowej.

Codzienne mierzenie się z poważnymi życiowymi problemami kobiet stanowi bardzo duże wyzwanie emocjonalne, ale każdy uśmiech, każde podziękowanie, każda nawet niewielka zmiana czyjegoś życia na lepsze daje energię i entuzjazm do udzielania dalszej pomocy prawnej.
Natalia Gajecka

Misją Centrum Praw Kobiet jest przeciwdziałanie wszelkim formom przemocy i dyskryminacji kobiet w życiu prywatnym, publicznym i zawodowym. Dążymy do stworzenia warunków umożliwiających kobietom korzystanie z należnych im praw człowieka w tym prawa do życia wolnego od przemocy i dyskryminacji oraz realizację konstytucyjnej zasady równouprawnienia płci.

W naszej pracy kierujemy się przekonaniem, że:

• prawa kobiet są niezbywalną, integralną i niepodzielną częścią fundamentalnych praw człowieka, a przemoc wobec kobiet, niezależnie od tego, czy sprawcą jest członek rodziny, inna osoba lub grupa osób czy państwo, stanowi naruszanie tych praw;
• państwo ma obowiązek skutecznie chronić kobiety przed wszelkimi formami przemocy i dyskryminacji oraz prowadzić aktywną politykę równościową ;
• państwo jest odpowiedzialne za wszelkie zaniechania w wywiązywaniu się z wyżej wspomnianych obowiązków i naruszenia praw kobiet.

Uważamy, że aby mówić o kulturze demokratycznej, nie możemy ograniczać się wyłącznie do wymiaru społecznego i zadowalać się formalnymi gwarancjami równouprawnienia. Musimy zapewnić kobietom i mężczyznom równe szanse i możliwość realizacji ich potrzeb oraz aspiracji życiowych w sferze publicznej, w pracy i w życiu osobistym. Bez zagwarantowania prawa kobiety do decydowania o swojej płodności, skutecznej ochrony przed przemocą i partnerskiego modelu rodziny kobiety nie  będą mogły w pełni realizować się w życiu publicznym i zawodowym.  Dlatego też działając na rzecz przeciwdziałania przemocy wobec kobiet musimy równolegle działać na rzecz równego statusu kobiet i mężczyzn w każdej sferze życia.

W naszej codziennej działalności łączymy różne formy aktywności. Z jednej strony udzielamy kompleksowego wsparcia ( konsultacje prawne, psychologiczne, zawodowe, asysta w sądach, bezpieczne schronienie) kobietom, których prawa są łamane, które doświadczają przemocy lub dyskryminacji, z drugiej zaś staramy się wpływać na kształt prawa i jego stosowanie. Ważną rolę w naszej działalności odgrywają również szeroko rozumiane działania edukacyjne ( szkolenia, warsztaty, publikacje).

Dążymy do tego aby pokrzywdzone kobiety były aktywnym podmiotem w procesie tworzenia  prawa i rozwiązań instytucjonalnych, które maja stać na straży ich praw i wolności.

Uważamy, że  każda kobieta powinna mieć zapewniony dostęp  do specjalistycznej i kompleksowej pomocy oraz  możliwość wyboru  oferty, z której chce skorzystać.

Istotnym elementem naszej misji jest także przeciwdziałanie stereotypom i uprzedzeniom związanym z płcią, które mają ogromny wpływ nie tylko na życie i wybory milionów kobiet ale także na stosowanie prawa w sprawach karnych związanych z przemocą wobec kobiet oraz rodzinnych.   Wierzymy, że działając na wielu płaszczyznach, uda nam się  stworzyć skuteczny system ochrony praw człowieka, w którym kobiety i mężczyźni będą mogli w pełni korzystać z należnych im praw i wolności.

W Krakowie CPK działa i świadczy pomocą od poniedziałku do piątku, w godzinach 10.00-18.00, telefonicznie pod numerem: 780 079 988 oraz mailowo: cpk_krakow@cpk.org.pl

Wspieraj Istotę – wpłać datek. Ogłoś się na łamach naszej strony.