Dzień Nelsona Mandeli

Spread the love

Nelson Rolihlahla Mandela ur. 18 lipca 1918 w Mvezo, zm. 5 grudnia 2013 w Johannesburgu) – południowoafrykański polityk, prezydent Republiki Południowej Afryki w latach 1994–1999, jeden z przywódców ruchu przeciw apartheidowi, działacz na rzecz praw człowieka, mąż stanu, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. W Republice Południowej Afryki nazywany również „Madiba” (nazwa jednego z klanów ludu Xhosa), a także „tata”, co często rozpisywano jako: „Ojciec Narodu”. Był zarówno najstarszym (złożył urząd w wieku 81 lat), jak i najdłużej żyjącym prezydentem RPA (zmarł mając 95 lat).

W 1942 roku wstąpił do Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC), a w 1950 roku zaczął nim kierować. Początkowo był zwolennikiem nieużywania przemocy. Wraz ze współpracownikami zmienił zdanie po masakrze w czasie protestu Sharpeville w marcu 1960 roku i delegalizacji ANC. Rok później został przywódcą zbrojnego skrzydła ANC Umkhonto we Sizwe („Włócznia Narodu”, MK). Zbrojne działania „Umkhonto we Sizwe” za czasów Mandeli miały mieć jednak charakter wyłącznie sabotażowy i wykluczały ataki na ludzi. Dokonywali zniszczeń instalacji o dużym znaczeniu dla gospodarki RPA[2]. Został aresztowany 5 sierpnia 1962 i skazany za rzekome akty sabotażu i przygotowywanie inwazji obcych państw na RPA.

Osadzony w więzieniu na wyspie Robben Island. W 1985 roku odmówił skorzystania ze zwolnienia warunkowego. W marcu 1982 został przeniesiony do więzienia Pollsmoor w Kapsztadzie, w grudniu 1988 przeniesiony ponownie, tym razem do więzienia im. Victora Verstera niedaleko Paarl. W więzieniu spędził 27 lat (z tego 18 lat na Robben Island). Wyszedł na wolność 11 lutego 1990 roku pod wpływem kampanii ANC i nacisków międzynarodowych, zgodnie z decyzją prezydenta F.W. de Klerka, który umożliwił też legalizację ANC. 18 marca 1992 roku mieszkańcy RPA opowiedzieli się w referendum za likwidacją apartheidu.

Kierował ANC od czerwca 1991 do grudnia 1997, z którym osiągnął w pierwszych wolnych wyborach 27 kwietnia 1994 najlepszy wynik i większość mandatów w parlamencie. Nowo wybrany parlament wybrał go w maju 1994 prezydentem RPA – pierwszym czarnoskórym prezydentem w historii tego kraju. Pełnił ten urząd od 10 maja 1994 do 16 czerwca 1999 roku, w okresie pokojowego odejścia od apartheidu. Zdobył międzynarodowe uznanie – wspólnie z de Klerkiem otrzymał w 1993 roku Pokojową Nagrodę Nobla.

Źródło: Wikipedia

Wspieraj Istotę – wpłać datek. Ogłoś się na łamach naszej strony.